AİLE HUKUKU - BOŞANMA

www.artemishukuk.net

BOŞANMA DAVASINDA 

TEMEL KURALLAR

Boşanma davası açılırken dayanılabilecek sebepler kanunda sayılıdır. Bunlar;

• ·       Zina
• ·       Hayata kast
• ·       Pek kötü veya onur kırıcı davranış
• ·       Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme
• ·       Terk
• ·       Akıl hastalığı
• ·       Evlilik birliğinin sarsılması

Boşanma davası açılırken yukarıdaki nedenlerden sadece birinde dayanılabileceği gibi birden çok nedene de dayanılabilir.

Bu nedenlerden terk, zina, hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış sebepleri mutlak boşanma nedenidir. Yani bu demektir ki bu sebeplerin evliliğe etkisi araştırılmayacaktır, gerçekleşmiş olması boşanmak için yeterlidir.

Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme, akıl hastalığı ve evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedenleri ise nisbi boşanma sebepleri olup, bu sebeplerin gerçekleşmiş olması boşanmak için yeterli olmayıp, evlilik birliğine etkisi araştırılarak boşanmaya karar verilecektir. Yani araştırılacak olan husus, bu üç nedenden dolayı ortak hayatın diğer eş için çekilmez hale gelip gelmediğidir.

İspat nasıl yapılır?

Boşanma davasını açan birey öne sürdüğü hukuki boşanma nedenini mahkeme huzurunda kanıtlamalıdır, yani ispat yükü boşanma davasını açan tarafın üzerindedir. Davaya dayanak yapılmış olan hukuki nedenin gerçekleştiği ispatlanamazsa boşanma davası reddolunacaktır.

Boşanma davası açan kişilerin ispat aracı olarak hangi argümanları kullanabileceği doğru tespit edilmelidir. Her argüman delil olarak kullanılamayacağı gibi, bazı argümanların kullanılması cezai müeyyideye sebep olabilmektedir.

Delil sayılabilecek unsurlar neler olabilir?

Boşanma davasının mahiyetine ve davada gösterilen hukuki sebebe bağlı olarak değişecektir. Genel olarak boşanma davasında tarafların; tanık anlatımları, taraflarla ilgili mahkeme ilamları veya süren mahkeme dosyaları, GSM operatörü kayıtları, fotoğraflar, sosyal medya paylaşımları, …. vb delilleri dosyaya sundukları görülmektedir.

Boşanma davasının en önemli delili tanık beyanı olmakla birlikte, tanık beyanları hakimi bağlayıcı değildir. Tarafların annesi, babası, kardeşi, arkadaşı, komşusu, herkes tanık olarak gösterilebilir. Dikkat edilmesi gereken konu, taraf mahkemeye adını bildirdiği tanığını dinletmekten sonradan vazgeçebilir fakat dosyaya sonradan yeni bir tanık ismi bildiremez. Yani tanık isimleri süresinde ve eksiksiz olarak mahkemeye bildirilmelidir.

Eşlerden biri hakkında devam eden soruşturma ya da dava dosyası delil olarak kullanılabilir. Mesela; eşin, diğer eşe uyguladığı şiddet dolayısıyla açılmış olan dava delil olarak mahkemede kullanılabileceği gibi, eşin yüz kızartıcı bir suçtan hüküm giymiş olması durumunda bu karar da mahkemeye delil olarak sunulabilir.

GSM kayıtlarından kasıt, tarafların adına kayıtlı telefonla yaptıkları konuşmaların geçmişe dönük içerikleri değil; hangi tarihte, ne kadar süre, hangi numara ile konuşulduğu ya da mesajlaşıldığı bilgisi ile sınırlıdır. GSM operatörleri mesaj içeriklerini ve konuşma içeriklerini kayır altına alamazlar. Bu kanunen mümkün değildir. Whats up konuşma geçmişi de doğruluğu bilirkişi raporu ile ispatlandığı takdirde geçerli bir delil olabilecektir.

Kişinin kullandığı sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımlar davada delil olarak kullanılabilir. Burada delil kullanılacak dökümanlarda kişinin rızası ile paylaşımını yapmış olması gerekir. Gizlice elde edilen şifre ile ulaşılan konuşmalar hukuka aykırı delil olacaktır ve geçerli olmayacağı gibi cezai yaptırımı da söz konusu olabilecektir.

Fotoğraf ve kamera kaydı delilleri de önemli olan deliller içerisinde olmakla birlikte, kamuya açık alanda ya da kişinin rızası ve bilgisi dahilinde elde edilmiş olması geçerli bir delil olabilmesi için gerekli hususlardır.

Burada değinmek gerekir ki; boşanma davasında kullanılmak istenen delillere ilişkin olarak dikkat edilmesi gereken husus, bu delillerin hukuka uygun yollarla elde edilmiş olmasıdır.  Hukuka uygun şekilde elde edilmemiş olan deliller mahkemede geçerli olmayacağı gibi bu delili sunan kişiye cezai soruşturma da başlatılabilecektir. Mesela; eşin otel odası içerisinde görüntülerinin bilgisi dışında kamera kaydı yapılması, eşin konuşmasının rızası ve bilgisi olmaksızın gizlice kayıt altına alınması, eşin sosyal medya hesaplarının şifresinin kırılarak buradan bilgiler elde edilmesi hukuka aykırı elde edilen delillere örnek verilebilir.

AV. BURCU ASLANTÜRK